Το κάπνισμα στους χώρους εργασίας |
|||
26/11/2008 |
|
||
Το κάπνισμα αποτελεί για τους καπνιστές όχι μόνο ένα αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα αλλά και μια βιοτική συνήθεια αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την καθημερινότητά τους. Ωστόσο, στον αντίποδα τίθεται παραδοσιακά το δικαίωμα των μη καπνιζόντων να μην γίνονται παθητικώς αποδέκτες της, βλαβερής, επενέργειας του καπνίσματος. Η προκείμενη «σύγκρουση συμφερόντων» αναφύεται κατεξοχήν στους χώρους εργασίας, όπου καπνιστές και μη συνυπάρχουν αναγκαστικά, με αποτέλεσμα να καθίσταται εκ των πραγμάτων αναγκαία η οριοθέτηση της άσκησης του δικαιώματος των καπνιζόντων.
Σύμφωνα άλλωστε με το άρθρο 5 παρ. 5 του Συντάγματος, καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας του. Ειδικότερα για την προστασία της υγείας στο χώρο εργασίας, ο εργοδότης οφείλει, σύμφωνα με το άρθρο 662 του Αστικού Κώδικα, να προβαίνει στην προσήκουσα διαρρύθμισή του και στη διευθέτηση κάθε θέματος που αφορά την εκεί διαμονή των εργαζομένων, ώστε να προστατεύεται προσηκόντως η υγεία και η ζωή τους. Προς την ίδια κατεύθυνση ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης, που υπεγράφη στο Τορίνο της Ιταλίας στις 18 Οκτωβρίου του 1961 και κυρώθηκε με το νόμο 1426/1984, ορίζει, στο Μέρος Ι, στοιχείο 3, ότι όλοι οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε ασφάλεια και υγιεινή στο χώρο παροχής της εργασίας τους. Η «σύγκρουση συμφερόντων» αναφύεται κατεξοχήν στους χώρους εργασίας, όπου καπνιστές και μη συνυπάρχουν αναγκαστικά, με αποτέλεσμα να καθίσταται εκ των πραγμάτων αναγκαία η οριοθέτηση της άσκησης του δικαιώματος των καπνιζόντων.
Επιπλέον, με το νόμο 3420/2005, δια του οποίου κυρώθηκε η Σύμβαση Πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού, η χώρα μας δεσμεύθηκε να προωθήσει ενεργά την υιοθέτηση και εφαρμογή αποτελεσματικών νομοθετικών, εκτελεστικών, διοικητικών ή άλλων μέτρων, που θα προσβλέπουν στην προστασία των εργαζομένων από την έκθεση στον καπνό στους εσωτερικούς χώρους εργασίας, στις δημόσιες μεταφορές, και στους εσωτερικούς και άλλους, εάν είναι αναγκαίο, δημόσιους χώρους.Στα πλαίσια των ανωτέρω ρυθμίσεων εκδόθηκε η υπ? αριθμόν Υ1/Γ.Π./76017/29.7.2002 Υγειονομική Διάταξη«Περί απαγορεύσεως του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, μεταφορικά μέσα και μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας», με την οποία θεσπίστηκε η απαγόρευση του καπνίσματος σε συγκεκριμένους χώρους, μεταξύ των οποίων και οι χώροι εργασίας που ανήκουν σε ιδιωτικούς φορείς. Περαιτέρω, με την υπ? αριθμόν Υ1/Γ.Π./οικ82942/2003 Υγειονομική Διάταξη, εξειδικεύθηκε ο τρόπος εφαρμογής της απαγόρευσης στους ιδιωτικούς εργασιακούς χώρους, καθώς συγκεκριμένα ορίζεται, ότι το κάπνισμα απαγορεύεται στους δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους αναμονής, υποδοχής, συναλλαγής και προσέλευσης του κοινού, καθώς και στις αίθουσες συνεδριάσεων, συνελεύσεων και λοιπούς συναφείς χώρους, ενώ, σε σχέση με τους εργασιακούς χώρους, ορίζονται οργανωτικά και χωροταξικά οι χώροι που θα απαγορεύεται ή θα επιτρέπεται το κάπνισμα, οι οποίοι θα καθορίζονται ειδικότερα με διμερείς συμφωνίες μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών. Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις θα πρέπει να ορίζονται στους ιδιωτικούς χώρους εργασίας διακριτοί χώροι (καπνιστήρια), οι οποίοι θα είναι εξοπλισμένοι με ειδικές μηχανολογικές εγκαταστάσεις συνεχούς ανανέωσης του αέρα για τους εργαζόμενους καπνιστές. Οι ειδικά αυτοί διαμορφωμένοι χώροι καπνιζόντων θα καθορίζονται από τους διευθυντές - προϊσταμένους των αρμοδίων ιδιωτικών φορέων, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης, ώστε να μην παρεμποδίζεται η ουσιαστική λειτουργία της, υπό την προϋπόθεση της διεξαγωγής της ορισθείσας στο νόμο συμφωνίας μεταξύ των εργαζομένων και του εργοδότη τους. Οι κυρώσεις που προβλέπονται στην αρχική υγειονομική διάταξη (76017/29.7.2002) για τους παραβάτες, είναι τόσο ποινικές όσο και διοικητικές. Όσον αφορά τις ποινικές κυρώσεις, οι οποίες ορίζονται στο άρθρο 11 παρ. 10 του νόμου 2307/1995, όποιος παραβαίνει με πρόθεση επιτακτική ή απαγορευτική διάταξη του υγειονομικού κανονισμού, καθώς και κάθε υγειονομική διάταξη, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι τρεις (3) μήνες ή με χρηματική ποινή ή και με τις δύο ποινές. Μάλιστα σε περιπτώσεις υποτροπής τα παραπάνω όρια ποινών διπλασιάζονται. Κατ? ερμηνεία όμως της εν λόγω διάταξης, οι ποινικές αυτές κυρώσεις, που ευθέως παραπέμπουν στις κυρώσεις του νόμου 2307/1995 και ειδικότερα στο άρθρο 11, αφορούν αποκλειστικά τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και όχι τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σε σχέση δε με τις διοικητικές κυρώσεις, η επιβολή τους επιφυλάσσεται αποκλειστικά για τους παραβάτες των διατάξεων εντός των Μονάδων Υγείας. Περαιτέρω στο άρθρο 10 παρ. 6 του Προεδρικού Διατάγματος 16/1996 «ελάχιστες προδιαγραφές ασφαλείας και υγείας στους χώρους εργασίας?» ορίζεται, ότι στους κλειστούς χώρους εργασίας πρέπει να υπάρχει επαρκής νωπός αέρας, λαμβανομένων υπόψη των μεθόδων εργασίας και της σωματικής προσπάθειας την οποία καταβάλουν οι εργαζόμενοι. Μάλιστα, σε περίπτωση κατά την οποίαν η ανανέωση του αέρα επιτυγχάνεται με τεχνητά μέσα ή συστήματα (εξαερισμός ή κλιματισμός), αυτά πρέπει να λειτουργούν αδιαλείπτως και να διατηρούνται σε καλή κατάσταση λειτουργίας. Κατά συνέπεια, η παράβαση των διατάξεων για τους όρους ασφαλείας των εργαζομένων από τον εργοδότη, ή και μόνης της γενικής υποχρέωσης πρόνοιας αυτού για τις συνθήκες ασφαλούς παροχής εργασίας σύμφωνα με το άρθρο 662 ΑΚ, η οποία έχει ως συνέπεια τη βλάβη της υγείας των εργαζομένων, συνιστά αδικοπραξία, εφόσον η παράβαση των ανωτέρω διατάξεων ή υποχρεώσεων οφείλεται σε πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων αυτού. Στα πλαίσια αυτά, ο παθών εργαζόμενος, ανεξάρτητα από την τυχόν αξίωση αποζημίωσης κατά τις διατάξεις του νόμου 551/1915 για τα εργατικά ατυχήματα ή και κατά τις διατάξεις του κοινού αστικού δικαίου, δικαιούται να ζητήσει χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 914 και 932 ΑΚ. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί αναμφίβολα και η μη πρόβλεψη ειδικά διαμορφωμένου χώρου καπνιζόντων στους χώρους εργασίας, καθώς και η μη προσήκουσα λειτουργία του συστήματος εξαερισμού καθ? όλη τη διάρκεια της παραμονής των εργαζομένων στους χώρους αυτούς, συνεπεία της οποίας δημιουργείται μια ιδιαιτέρως δυσμενής, από άποψη συνθηκών υγιεινής, κατάσταση στο περιβάλλον των εργαζομένων. Οι πληροφορίες, οι οποίες παρέχονται, δεν αποτελούν νομικές συμβουλές ούτε μπορούν να ερμηνευθούν με οποιονδήποτε τρόπο ότι προσομοιάζουν στην σχέση μεταξύ δικηγόρου και πελάτη
|
|||
Τα "Νομικά θέματα" είναι μία συνεργασία της δικηγορικής εταιρίας ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΤΣΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ και του Capital.gr
|